Volgend voorjaar opent bij het Achterhoekse Groenlo het ‘mega indoor themapark’ Bommelwereld zijn deuren. Een ‘gethematiseerde kasteelomgeving’ van liefst negenduizend vierkante meter, ontwikkeld door Marveld Recreatie in samenwerking met de Toonder Company. Dat laatste maakt een degelijke indruk, die nog wordt versterkt doordat Pim Oostersheerts onvolprezen Bommelzolder-collectie van Zoeterwoude verhuist naar Groenlo. Argus wilde de ‘eerste preview mét virtuele rondleiding’ niet afwachten en bezocht de beoogde locatie.
Bommelwereld ligt in het reusachtige vakantiepark Marveld aan de oostkant van het vestingstadje, ingeklemd tussen de N18 en het riviertje de Slinge. Net als een cruiseschip is zo’n park een paradijselijke ervaring voor de een en voor de ander een gruwelijke taakstraf. Marveld blijkt wel vrij ruim en groen te zijn opgezet, zodat de recreanten meer last zullen hebben van het verkeerslawaai op de N18 dan van de hal van Bommelwereld. Die wordt namelijk voor de meesten door geboomte aan het oog onttrokken, in ieder geval in dit jaargetijde.
De ontwerpers van Bommelwereld blijken te hebben geleerd van het Achterhoekse Aviko-schandaal een paar jaar geleden. De aardappelfabriek opende in 2020 een kolossaal vrieshuis dat, 35 meter hoog, 85 breed en 128 lang, de omgeving van verre domineert. Een voorstel van omwonenden om de bouwplannen tot 27 meter te verlagen, vonden de aardappelfabriek en de gemeente Bronckhorst te duur. Bommelwereld lijkt weliswaar qua lengte en breedte op het Aviko-gevaarte, maar de maximale hoogte is 27 meter en het gebouw bevat lagere gedeelten, waardoor het niet oogt als een ongenaakbaar blok. Een deel van de hal is ingegraven en last but not least… slot Bommelstein is de ingang.
Liefhebbers weten dat het niet om een voorvaderlijk kasteel gaat, zoals de eigenaar pleegt te suggereren. De vreemdeling Olivier B. Bommel, rijk geworden in de olie, heeft in een ver verleden de oude Drakenborg van de Markies van Muizenis overgenomen. Het siert schepper Marten Toonder dat hij in zijn zwanenzang Het einde van eindeloos (1988) na al die ‘voorvaderlijke’ decennia niet alleen weer verwijst naar de Drakenborg, maar ook Tom Poes een Vorstelijk Statuut uit 1132 laat ontdekken, waaruit blijkt dat ook Heer Bommel heerlijke en onaantastbare rechten geniet.
Wie de gedetailleerde kleurentekening op de site van Bommelwereld vergelijkt met het huidige stadium van de bouw, moet wel een groot beroep doen op zijn fantasie. De ingang van Bommelwereld lijkt qua vorm en afmetingen inderdaad op het slot van Toonder. De oude bakstenen projecteren we met de ogen dicht braaf op het witte beton, net als de typerende torendaken die nu nog naast het gebouw liggen. Maar omdat de reuzenhal veel breder is dan Toonders Bommelstein, krijgt het slot er een lange muur bij, inclusief een extra toren. Tsja. En de ingang van het kasteel oogt nu heel hoog, maar dat komt doordat er nog een heuvel moet worden aangelegd.
Net als bij cruises en pretparken kun je twee tegengestelde perspectieven op het ontwerp loslaten. Het negatieve is dat het grootste deel van de hal in beslag wordt genomen door de gebruikelijke attracties: een achtbaan, een draaimolen, een spookhuis, een waterpartij, een glijbaan, een restaurant, noem maar op. Het positieve is dat je via een bezoek aan een interessant museum een indruk krijgt van het Bommelstein-interieur, vervolgens in de Oude Schicht kunt ‘rijden’, en het stadje Rommeldam kunt zien – althans een heel klein stukje daarvan. Maar waarom nog een mini-slot en een dito buitenplaats van de Markies De Canteclaer? En wat moeten we ons voorstellen bij ‘het proeven van de magische sfeer van de Zwarte Bergen en het Donkere Bomen Bos’? Een stukje bos, ter grootte van een krant, een heuvel met wat villaatjes ertegen, om met J.C. Bloem te spreken. Of Bommelwereld een bezoek waard is, zal vooral afhangen van de gedetailleerdheid en afwerking.
Aan de kentekenplaten te zien komen veel recreanten in Groenlo uit Duitsland. Ze zullen ‘Schloss’ en attracties waarderen, maar hoe zit het met de bekendheid van het volgens Marveld ‘Nederlands beroemdste stripduo’? Begin jaren tachtig verschenen twee ballonstrips in de Donald Duck met ‘Tom Puss und Oliver Bommel’. Maar tussen 1988 en 2016 vertaalde Jacqueline Crevoisier vier dagbladstrips in het Duits, waaronder absolute hoogtepunten als De bovenbazen en De grote onthaler.
Hoe zit het met verslaggever Argus? Bij de presentatie in 2020 aan de gemeente Oost Gelre werden behalve Heer Bommel en Tom Poes slechts bediende Joost, burgemeester Dickerdack, de markies, commissaris Bullebas en de schurken Super & Hieper genoemd. Maar ons is door de eigenaar verzekerd dat de vermaarde journalist een van de figuren wordt ‘op de Molen van Bertazzon’.
Bommelwereld mikt op honderdduizend bezoekers per jaar. Zit de Achterhoek daarop te wachten? Mischien niet, maar de schrijver Jan Siebelink betoogde ooit dat een toeristenattractie als Burgers Dierenpark de dagjesmensen uit de natuur houdt.