Onze medewerker Peter van der Aa hoopt dat zijn boek over Het strijdbare leven van Ageeth Scherphuis (zie de voorbeschouwing in Argus 203) ertoe bijdraagt dat de eminente journaliste en feministe niet wegzakt in de vergetelheid. Tot zijn voldoening worden nu een straat en een brug naar haar vernoemd.
Zaandam, haar geboortestad, krijgt een Ageeth Scherphuisstraat. Die zou er al geweest zijn, ware het niet dat stikstofproblematiek de bouw van de wijk Oostzijderpark nabij het Zaans Medisch Centrum ernstig vertraagt. In die ‘regenboogwijk’ worden de straten vernoemd naar voorvechters van gelijke rechten. Daar is Ageeth prachtig op haar plaats. Volgens de gemeente Zaanstad heeft Ageeth ‘haar positie als journalist en televisiemaker gebruikt om het maatschappelijk debat over kwesties als seksualiteit, abortus en gelijke behandeling en beloning van de werkende vrouw aan te zwengelen’.
Ze bevindt zich in vooraanstaand gezelschap van grootheden als schrijver en dichter Jacob Israël de Haan (1881-1924), advocate, feministe en politica Corry Tendeloo (1897-956), pionier homo-emancipatie Jacob Anton Schorer (1866-1957), voetbalscheidsrechter en homoactivist John Blankenstein (1949-2006), sociaal geëngageerd predikant en parlementariër Steven Blaupot ten Cate (1807-1884), vormgever en homoactivist Benno Premsela (1920-1997), voorvechtster vrouwenkiesrecht Johanna Petronella Odijk-Wouters (1867-1945), de Zaanse eerste vrouwelijke wethouder van Nederland Willy Hofman-Poot (1867-1952) en geëngageerd publicist en homoactivist Bob Angelo (1867-1952).
Ook Amsterdam creëert een blijvende herinnering: in het gebied Elzenhagen in stadsdeel Noord komt de Ageeth Scherphuisbrug, waarover voetgangers weldra van de Zuidbuurt naar het Krijtmolenpark zullen wandelen. De bouw staat op de planning voor 2026.
De hele tweede helft van de vorige eeuw kende iedereen in Nederland haar. Nu, koud vijfentwintig jaar later, moet je bijna naar het bejaardenhuis om mensen te vinden die haar naam nog kennen. Ageeth Scherphuis (1933-2012) stond op het punt om vergeten te worden. En daar was ze echt te bijzonder voor. Zij was een van de eerste vrouwelijke journalisten van Nederland, werd beroemd als omroepster bij de Avro en was een boegbeeld van de tweede feministische golf.
Ze maakte haar pen en haar vermogen om radio- en televisieprogramma’s te maken tot instrumenten voor haar strijd voor de vrouwenemancipatie. Ze maakte in het openbaar bespreekbaar waar tot dan toe beschaamd over werd gezwegen, zoals menstruatie, abortus, overgang en huiselijk geweld. Dat was een doorbraak. Ze sloopte mannenbolwerken om ruim baan te maken voor vrouwen bij krant en omroep. Dat kwam haar allemaal niet aanwaaien, maar met haar talenten en enorme vechtlust wist ze haar doelen te bereiken. Ze werd erom bewonderd, maar ook uitgemaakt voor ‘vieze lellebel’.
Ze schreef al in het begin van de jaren tachtig in het mede door haar opgerichte feministische tijdschrift Serpentine dat de vrouwelijke helft van de mensheid al te karig was bedeeld met straatnamen: ‘Honderd keer liever zou ik aan het Annie de Reuverplein wonen dan in de Veeteeltstraat, om maar te zwijgen van Eendebek of Logger.’
Inmiddels is de inhaalrace van vrouwenstraatnamen aardig op gang gekomen en het is niet meer dan terecht dat Ageeth daarin meedeelt. Boek, straat, brug. Dat maakt drie monumenten om de herinnering aan de bijzondere vrouw die Ageeth Scherphuis was levend te houden.
Alhoewel, wie was Annie de Reuver eigenlijk?