Allah zal dit land genezen
Allah wordt door niets gestuit
Allah is een opperwezen
Allah deelt de lakens uit
Aldus een couplet van Het Allahlied, uit het programma Het nut van neushoorn waarmee de cabaretgroep Zak en As – Justus van Oel, Erik van Muiswinkel en Eric Eijgenraam – in 1986 de theaters introk.
Het slot:
Varkens houden meer van Allah
Omdat Hij geen varkens lust
Wel lust Allah geitenballen
Waarop Allahs zegen rust
Allah houdt van tolerantie
Dat wil zeggen: die van u
Maar wie naakt zwemt op vakantie
Gaat in Allahs vleesfondue
De artiesten hadden zich in kaftan gehuld. Geen haan die ernaar kraaide. In zijn Theo van Gogh-biografie wijst Jaap Cohen erop dat het lied in de recensies na de première van de voorstelling zelfs niet genoemd werd. Tekstschrijver Justus van Oel (1960) komt in het boek vrij uitgebreid aan de orde, omdat Van Gogh heel enthousiast was over dat vers en contact met de schrijver zocht, wat weer leidde tot een nogal intensieve samenwerking. Daar kijkt, maar dit terzijde, Van Oel met gemengde gevoelens op terug. Zijn zeer leesbare serie artikelen daarover staat op het net.
Van Oel heeft wel een verklaring voor de stilte destijds: “In de mainstream der verwachtingen vallen originele dingen nooit op. Natuurlijk geldt dat ook voor recensenten. Ze luisteren naar drie cabaretiers die dingen gaan zeggen en dan vinden ze het leuk of niet.”
Het was een andere tijd. “Er was nog helemaal geen sprake van islamofobie. Wilders bestond nog niet, angst om hem in de kaart te spelen dus evenmin. Je had Janmaat, een marginale figuur, meer iemand uit de sportkantine, die de sluwheid om zich meester te maken van de staat miste. Ja, in volkswijken heerste wel ongemak over de Marokkaanse straatschoffies, maar schoffies had je daarvoor ook, ze hadden alleen een ander kleurtje gekregen.”
Kortom, het lied was meer religiekritiek dan islamkritiek. “Een paar jaar geleden vroeg Tijs van den Brink aan Erik van Muiswinkel wat hij toch tegen een christelijk Nederland zou hebben. Hij antwoordde: ‘Nog geen driehonderd jaar geleden verbrandden jullie ongelovigen. Het Westen heeft een heel kort geheugen.’ Daar ben ik het mee eens.”
Na zijn Zak en As-tijd schreef Van Oel scenario’s voor Van Gogh, veel cabaretteksten, hij schreef en vertaalde diverse boeken en ontwikkelde een bordspel. Hij zette culturele projecten op voor Palestina en reisde veel door het Midden-Oosten. “Het is daar prettig, mensen gaan aardig met elkaar om. Maar inderdaad, een liedje zoals wij destijds zongen, kun je er beter voor je houden.”
Wat doet hij inmiddels? “Zo af en toe hang ik de bouwvakker uit, maar mijn raison d’être is mijn gedichtensite iedereweekietsmoois.nl. Je kunt je erop abonneren, desnoods gratis.”