Gelukkig dat het jaar bijna afloopt, dan zijn we tenminste verlost van de Sire-slogan voor 2022: ‘De dood, praat erover, niet eroverheen.’ Ik dacht altijd dat het de opdracht van Sire was taboes aan de orde te stellen, onderwerpen waarover nooit gesproken of geschreven wordt. Of zaken te belichten die broodnodig zijn, zoals ‘Je bent een rund als je met vuurwerk stunt’.
Dit jaar heeft Sire, wat mij betreft, lelijk misgeschoten, want als er ergens veel (te veel) over gesproken en geschreven wordt, is het wel de dood. Je kunt geen krant openslaan of er staan series in met koppen als ‘De blije kankerpatiënt’, ‘Het afscheid’ of ‘Waarom onze dochter euthanasie wil’. Onlangs wijdde de Volkskrant een zaterdagbijlage aan euthanasie (de omslag was voor de gelegenheid in stemmig zwart uitgevoerd). Drie gevallen van een zelfgekozen dood werden van minuut tot minuut beschreven.
Ook de televisie doet royaal mee in het spreken over de dood, in programma’s als Over mijn lijk, Ik mis je, Leven voor de dood, Last days, Dood voor beginners, De kist, Doodgewoon, Break Free en Tijd om te sterven. Opvallend is dat veel van deze programma’s worden gemaakt door frisse twintigers die het duidelijk spannend vinden om over de dood te praten, die op hun leeftijd nog ver van hun bed is.
Ik zit niet op sociale media, maar ik hoor dat talloze mensen daar hun ziektegeschiedenis en ophanden zijnde dood van dag tot dag beschrijven. Dus: hoezo die slogan ‘Praat eens over de dood’? Mensen lijken tegenwoordig niets anders te doen.
Gelukkig staat er in de Volkskrant dit jaar een serie prachtige interviews met honderdjarigen. Dit vanwege het honderdjarige bestaan van de krant.
Heerlijke verhalen zijn dat, vrijwel al die eeuwelingen zijn opgewekt en spreken met tevredenheid over hun lange leven, dat zeker niet probleemloos was. Ook hebben ze het over hun leven-van-nu, dat z’n beperkingen kent, en waarin de dood sowieso nabij is. Maar daar gaat het niet over, wél over wat ze nog kunnen en dus ook doen: voor zichzelf zorgen, koken, af en toe een wandelingetje maken, meedoen aan ouderengymnastiek, naar muziek luisteren, de krant lezen en tv kijken. Ik word elke keer weer vrolijk van die verhalen, omdat ze zo vol leven zitten.
Dus Sire, maak het jezelf volgend jaar gemakkelijk, recycle de tekst van Dirk Witte uit 1917: ‘Mensch, durf te leven.’